Fobia społeczna
Kod ICD-11: 6B04
Nazwa zwyczajowa: fobia społeczna, lęk społeczny
Nazwa jednostki ICD-11 PL: zaburzenie lęku społęcznego
Nazwa jednostki ICD-11 EN: social anxiety disorder
Fobia społeczna charakteryzuje się wyraźnym i nadmiernym lękiem lub niepokojem, który stale pojawia się w jednej lub kilku sytuacjach społecznych, takich jak interakcje społeczne (np. prowadzenie rozmowy), robienie czegoś w poczuciu bycia obserwowanym (np. jedzenie lub picie w obecności innych) lub występowanie przed innymi (np. wygłaszanie przemówienia). Osoba obawia się, że zachowa się w sposób lub wykaże objawy lękowe, które zostaną negatywnie ocenione przez innych. Konsekwentnie unika istotnych sytuacji społecznych lub znosi je z silnym lękiem lub niepokojem. Objawy utrzymują się przez co najmniej kilka miesięcy i są na tyle nasilone, że powodują znaczny niepokój lub znaczne upośledzenie funkcjonowania w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym, edukacyjnym, zawodowym lub w innych ważnych obszarach funkcjonowania.
GŁÓWNE OBJAWY
-
Niepokój w sytuacjach społęcznych
Wyraźny i nadmierny lęk lub niepokój, który pojawia się stale w jednej lub kilku sytuacjach społecznych, takich jak interakcje społeczne (np. prowadzenie rozmowy), robienie czegoś w poczuciu bycia obserwowanym (np. jedzenie lub picie w obecności innych) lub występowanie przed innymi (np. wygłaszanie przemówienia). -
Obawa przed oceną
Osoba obawia się, że zachowa się w sposób lub wykaże objawy lękowe, które zostaną negatywnie ocenione przez innych (np. będą upokarzające, zawstydzające, doprowadzą do odrzucenia lub będą obraźliwe).
-
Unikanie sytuacji społecznych
Konsekwentnie unika się istotnych sytuacji społecznych lub znosi je z silnym lękiem lub niepokojem. -
Długi czas trwania objawów
Objawy nie są przemijające, to znaczy utrzymują się przez dłuższy czas (np. co najmniej kilka miesięcy).
-
Utrudnienie codziennego funkcjonowania
Objawy powodują znaczny niepokój związany z doświadczaniem uporczywych objawów lękowych lub znaczne upośledzenie funkcjonowania w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym, edukacyjnym, zawodowym lub w innych ważnych obszarach funkcjonowania. Jeśli udaje się utrzymać funkcjonowanie, to tylko dzięki znacznemu dodatkowemu wysiłkowi. -
Objawy somatyczne
Osoby z zaburzeniem lęku społecznego mogą zgłaszać obawy związane z objawami fizycznymi, takimi jak rumienienie się, pocenie czy drżenie, zamiast początkowo wyrażać obawy przed negatywną oceną.