CHOROBA PARKINSONAleczenie zaburzeń ruchowych
metodą przezczaszkowej stymulacji magnetycznej TMS
metodą przezczaszkowej stymulacji magnetycznej TMS
Nazwa zwyczajowa: Parkinson
Nazwa jednostki ICD-11 PL: Choroba Parkinsona
Nazwa jednostki ICD-11 EN: Parkinson disease
Objawy ruchowe obejmują:
spowolnienie ruchowe, drżenie, sztywność mięśniowa oraz niestabilność postawy.
Objawy pozaruchowe obejmują:
objawy neuropsychiatryczne - depresja, lęk, apatia, otępienie oraz zaburzenia psychotyczne,
objawy autonomiczne - spadki ciśnienia krwi, zaparcia, częste oddawanie moczu, zaburzenia erekcji oraz zwiększona potliwość,
objawy zaburzeń snu - zespół niespokojnych nóg, niepokój ruchowy w nocy oraz senność w ciągu dnia,
objawy dodatkowe - bóle barku, bóle kręgosłupa oraz podwójne widzenie.
OBJAWY CHOROBY PARKINSONA
-
Spowolnienie ruchowe
Spowolnienie ruchowe – bradykinezja, obok drżenia i sztywności mięśniowej jest głównym objawem choroby Parkinsona. Objawia się ono spowolnieniem wszystkich codziennych czynności, chodzenia (chodzenie krótkimi chwiejnymi krokami), mówienia, czy ubierania się. Osoba chora ma problemy zarówno z samym rozpoczęciem ruchu, jak i jego przyspieszeniem i koordynacją. -
Drżenie
Drżenie w przebiegu choroby Parkinsona ma charakter drżenia spoczynkowego. Oznacza to, że ręka lub noga drżą, kiedy osoba chora nie wykonuje żadnej czynności, tj. w spoczynku. W początkowym okresie choroby drżenie ustępuje lub zmniejsza swoje nasilenie w momencie wykonywania jakiejś czynności albo sięgania po przedmioty. Drżenie nie musi oznaczać, że osoba je doświadczająca choruje na chorobę Parkinsona, gdyż może być ono również objawem innych zaburzeń.
-
Sztywność mięśniowa
Sztywność mięśniowa objawia się trudnościami w pokonaniu oporu podczas ruchu kończyny, co często łączy się z dyskomfortem oraz bólem. Sztywność mięśni dotyczy zwykle kończyn, jednak może też obejmować mięśnie szyi i tułowia odpowiadając za charakterystyczną dla choroby Parkinsona pochyloną sylwetkę.
-
Niestabilność postawy
Niestabilność postawy w przebiegu choroby Parkinsona jest objawem związanym z trudnością utrzymania równowagi. Często przez chorych jest nazywana "zawrotami głowy". Objaw ten może w dalszej perspektywie być odpowiedzialny za upadki.
-
Depresja
Rozwój depresji jest najważniejszym czynnikiem pogarszającym jakość życia chorego. Szacuje się, że depresja u osób chorych na chorobę Parkinsona występuje dwa razy częściej niż w populacji ogólnej i najczęściej nie jest leczona. Depresja może być objawem choroby Parkinsona, ale może też być efektem stosowania leków mających łagodzić zaburzenia ruchowe. -
Zaburzenia funkcji poznawczych
Otępienie występuje u ok. 20 – 30% pacjentów chorujących na chorobę Parkinsona. Pojawia się najczęściej dość późno i ma ono charakter otępienia podkorowego. Niemniej jednak zaburzenia poznawcze niespełniające jeszcze kryteriów otępienia najczęściej możliwe są do stwierdzenia znacznie wcześniej. Charakterystycznym jest spowolnienie toku myślenia i przetwarzania informacji. Rozpoznanie otępienia w chorobie Parkinsona opiera się o takie same kryteria jak w populacji ogólnej. Otępienie w chorobie Parkinsona występuje ok. 6 razy częściej niż w populacji ogólnej. Przyczyny powstawania otępienia w chorobie Parkinsona nie są do końca poznane. Na jego przebieg mają również wpływ leki przyjmowane w celu zmniejszenia zaburzeń ruchowych.
-
Zaburzenia snu
U 20% chorych występuje zespół niespokojnych nóg. Polega on na uczuciu dyskomfortu w kończynach dolnych i chwilowo ustępuje pod wpływem poruszania nogami. Często występuje również niepokój ruchowy w nocy skutkujący pogorszoną jakością snu i zmęczeniem w ciągu dnia. -
Lęk i apatia.
Chorym na PD często towarzyszy również apatia i uczucie lęku.
METODY LECZENIA ZABURZEŃ RUCHOWYCH
W PRZEBIEGU CHOROBY PARKINSONA
W PRZEBIEGU CHOROBY PARKINSONA
PRZEZCZASZKOWA STYMULACJA MAGNETYCZNA - TMS
Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (ang. transcranial magnetic stimulation - TMS) to nowoczesna metoda stymulacji mózgu za pomocą pola magnetycznego. Ta metoda jest szczególnie skuteczna w leczeniu choroby Parkinsona, ponieważ pozwala zmniejszyć nasilenie objawów ruchowych, takich jak drżenie i spowolnienie ruchów.
Badania wskazują, że stosowanie TMS równocześnie z leczeniem farmakologicznym przynosi istotne kliniczne korzyści dla pacjentów z chorobą Parkinsona. W szczególności, TMS może pomóc zwiększyć efektywność leczenia farmakologicznego oraz zmniejszyć zapotrzebowanie na leki, a tym samym zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych związanych z nimi.
TMS jest metodą bezpieczną i nieinwazyjną, a zabiegi są szybkie i trwają zazwyczaj od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Pacjenci mogą wracać do codziennych aktywności bezpośrednio po zabiegu.
Jeśli chorujesz na chorobę Parkinsona i chciałbyś dowiedzieć się więcej, to kliknij przycisk „dowiedz się więcej” lub zgłoś się na konsultację kwalifikacyjną do specjalisty doświadczonego w leczeniu metodą przezczaszkowej stymulacji magnetycznej.
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
Leczenie farmakologiczne objawów choroby Parkinsona polega głównie na zwiększeniu ilości dopaminy w mózgu. Można to osiągnąć na kilka sposobów, takich jak przyjmowanie leku lewodopy, który służy jako surowiec do produkcji dopaminy przez komórki mózgu, które jeszcze nie uległy zniszczeniu. Inne metody leczenia farmakologicznego obejmują podawanie leków, które hamują rozkład dopaminy, albo działają na te same receptory w mózgu, naśladując działanie dopaminy.
Po rozpoczęciu leczenia farmakologicznego choroby Parkinsona początkowo nasilenie objawów znacząco się zmniejsza. Jednak z czasem korzyści z leków często słabną lub stają się mniej przewidywalne.
Skutki uboczne leczenia farmakologicznego choroby Parkinsona mogą obejmować m.in. nadmierne pocenie się, zaburzenia snu, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, zaparcia, niepokój, zaburzenia erekcji u mężczyzn, a także zaburzenia psychiczne, takie jak halucynacje i omamy.
BADANIA I PUBLIKACJE NAUKOWE
Badanie ”Powtarzalna przezczaszkowa stymulacja magnetyczna poprawia zatrzymanie chodu przez chorobę Parkinsona poprzez normalizację łączności mózgu” wskazuje, że rTMS o wysokiej częstotliwości nad dodatkowym obszarem motorycznym zapewnia korzystny efekt poprzez normalizację nieprawidłowych wzorców połączeń czynnościowych mózgu, szczególnie związanych z zamrożeniem chodu, a także normalizację ogólnych wzorców zaburzonych połączeń obserwowanych w chorobie Parkinsona.3
Badanie ”Repetitive transcranial magnetic stimulation therapy for motor recovery in Parkinson's disease: A Meta-analysis” przeprowadzone z 646 uczestnikami dowodzi istotnego, krótkoterminowego i długoterminowego wpływu terapii TMS na poprawę funkcji ruchowych.4
Metaanaliza 21 badań wskazuje, że terapia TMS u pacjentów z chorobą Parkinsona prowadzi do poprawy ruchowej i może być stosowana jako terapia wspomagająca w leczeniu choroby Parkinsona.5
Systematyczny przegląd licznych badań klinicznych przeprowadzonych pomiędzy 1985 r. a 2007 r. potwierdza korzystny wpływ TMS o wysokiej częstotliwości na objawy ruchowe w chorobie Parkinsona.6
Przeprowadzone w 2009 r. badanie ”Repetitive transcranial magnetic stimulation for levodopa-induced dyskinesias in Parkinson's disease” również wskazuje na korzystne następstwa kliniczne codziennych sesji TMS. Nie odnotowano również żadnych niekorzystnych efektów stymulacji. 7
Zafar S, Yaddanapudi SS.
[Updated 2021 Aug 11]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-.
Balestrino R, Schapira AHV.
Eur J Neurol. 2020 Jan;27(1):27-42. doi: 10.1111/ene.14108. Epub 2019 Nov 27. PMID: 31631455.
Mi TM, Garg S, Ba F, Liu AP, Liang PP, Gao LL, Jia Q, Xu EH, Li KC, Chan P, McKeown MJ.
NPJ Parkinsons Dis. 2020 Jul 17;6:16. doi: 10.1038/s41531-020-0118-0. PMID: 32699818; PMCID: PMC7368045.
Yang C, Guo Z, Peng H, Xing G, Chen H, McClure MA, He B, He L, Du F, Xiong L, Mu Q.
Brain Behav. 2018 Nov;8(11):e01132. doi: 10.1002/brb3.1132. Epub 2018 Sep 28. PMID: 30264518; PMCID: PMC6236247.
Wagle Shukla A, Shuster JJ, Chung JW, Vaillancourt DE, Patten C, Ostrem J, Okun MS.
PM R. 2016 Apr;8(4):356-366. doi: 10.1016/j.pmrj.2015.08.009. Epub 2015 Aug 24. PMID: 26314233; PMCID: PMC5540142.
Elahi B, Elahi B, Chen R.
Mov Disord. 2009 Feb 15;24(3):357-63. doi: 10.1002/mds.22364. PMID: 18972549.
Filipović SR, Rothwell JC, van de Warrenburg BP, Bhatia K.
Mov Disord. 2009 Jan 30;24(2):246-53. doi: 10.1002/mds.22348. PMID: 18951540.
